ماراتن ازتا؛
آشتی با کتابخوانی
در مدارس
در ماراتن کتابخوانی ازتا فرصت آشنایی با شگفتیهای کتاب و کتابخوانی را برای تمرین هنر گفتگو و رواداری در مدارس فراهم میکنیم.

"یک چمدان پر از کتاب برداشتم و رفتم زابل"
دو سه سال پیش وقتی پدربزرگم برام از زابل تعریف کرد چشمهام رو بستم، چمدونم رو پر از کتاب کردم، توی خیالم رفتم زابل و نشستم با بچهها کتاب خوندم. تنها راهی که برای تغییر و امید بلد بودم خوندن و گفتگو کردن بود. چند ماه بعد وقتی «ماراتن ازتا» بهم پیام داد و گفت برای بچههای یه مدرسه در لوتک، کتابخوانی برگزار کنیم بال درآوردم از خوشحالی؛ یک سال و یک ماه بعد چمدونم رو پر از کتاب کردم. کتابهایی که تکتکشون رو بر اساس شناختی که از بچههای پیدا کرده بودم انتخاب کردم و رفتم زابل. اولین جلسه گروه آوند با ۱۰ پسر کلاس دهمی هنرستان لوتک نیمههای بهمن ماه ۹۹ برگزار شد.
مهفام | تسهیلگر ماراتن

بسی کتاب خواندیم در این سالِ ۳۰ یا
داستان ماراتن از کجا شروع شد؟
۳۰ سال پیش یک معلم دلسوز که اصلیترین دغدغهاش کتاب خواندن بچهها بود، ماراتن را شروع کرد. یک ماراتن برای روتین کردن کتابخوانی در زندگی بچههایی که از درس فراری بودند و قصه جایی در زندگیشان نداشت.
از زنگهای کتابخوانی به همراه فعالیت و بازیهای مبتنی بر کتاب، به صورت منظم در تعداد محدودی از مدارس دخترانه و پسرانهی تهران شروع شد و ۲۰ سال ادامه پیدا کرد. ولی ما بلندپروازتر از این حرفها بودیم برای همین با همکاری سازمان مردمنهاد جهک و بعد باشگاه کتابخوانی ازتا، ماراتن را در کل ایران، حتی در کوچکترین روستاهای سیستانوبلوچستان گسترش دادیم. حالا ماراتن کوچک ما ۳۰ سالش شده و در ۴۴ شهر و چند کشور با بچهها کتاب خوانده است.
ماراتن به چه جاهایی سر زده است؟

در ماراتن دقیقا چه اتفاقی میافتد؟
+ مدرسه

برگزاری زنگ کتابخوانی در مدارس
طرح ماراتن با یک ایده شروع شد. ایدهای که میگوید اگر کودکان و نوجوانان ما در مدرسه از خواندن لذت ببرند و مهارتهای گفتگو و تحلیل آنها تقویت شود، فردا مردمی تواناتر و آگاهتر خواهیم داشت.
در زنگ کتابخوانی مدارس، دانشآموزان در ابتدا به هر روز کتاب خواندن، مثلا روزی ۱۰ صفحه عادت میکنند و کمکم یاد میگیرند چطور کتاب بخوانند و از آن لذت ببرند. چطور در مورد کتاب گفتگو کنند و فعالیتهایی انجام دهند تا مطالب را عمیقتر بفهمند. طوری که در جانشان تهنشین شوند.
+ روستا
برگزاری گروه کتابخوانی در شهرستان و روستا
ما همیشه در باشگاه کتابخوانی ازتا برای کودکان و نوجوانان گروههای کتابخوانی داشتیم. اما آرزوی ما برای آشتی دادن بچهها با کتابخوانی فقط محدود به تهران نمیشد و دوست داشتیم به شهرستانها هم سر بزنیم. سال ۹۹ با شروع کرونا و گسترش آموزش آنلاین با کمک آدمهای خوب و دوستداشتنی خیریهها و مدارس به روستای لوتک زابل، محمدآباد سیستان، روستای کلپورگان، مدرسهای در مشهد و یک مدرسه در حاشیه اراک از پشت مانیتور لپتاپ سر زدیم، با بچهها کتاب خواندیم و تا به امروز آن را ادامه دادیم.

+ تسهیلگری

برگزاری کارگاه آموزشی برای تسهیلگران
تسهیلگر همانطور که از نامش پیداست فردیست که یک فعالیت را برای یک گروه آسان میکند. فعالیتی مانند کتابخوانی یا حتی بازی کردن. ماراتن ازتا طی سالهای گذشته چندین کارگاه مقدماتی و پیشرفته تسهیلگری برای مدارس، مراکز آموزشی و فرهنگی و هر فردی که به این حرفه علاقه داشته باشد برگزار کردهاست.
+ بازی
برگزاری کارگاههای از کتاب تا بازی
ما معتقدیم آدم بزرگها هم بهتر است هر از چند گاهی کتاب کودک و نوجوان بخوانند تا کودک درونشان را زنده و کنجکاو نگه دارند. در رویدادهای کتاب و بازی ما طوری کتاب میخوانیم که از آن لذت ببریم و خاطرهاش را در ذهنمان ثبت کنیم. با هم بازی میکنیم تا یکدیگر را بهتر بشناسیم، در اتاقهای معما وارد میشویم و با پیدا کردن نشانهها مسیر قصه را میسازیم. به غیر از کتاب خواندن موسیقی میشنویم، میخندیم و فعالیتهای جذاب انجام میدهیم.

+ کتابخانه

تجهیز و پالایش کتابخانه
ما در تیم ماراتن، کتابخانهها را پالایش میکردیم؛ یعنی کتابهای بیکیفیت و نخواندنی را جدا میکردیم. چرا؟ چون امروز بیشتر از کتابهای خواندنی، باید حواسمان به نخواندنیها باشد تا عمر بر سر خواندن کتابهایی نگذاریم که کمجان و بیفروغند. در مرحلهی بعد متناسب با بودجهای که دارید کتابهای باکیفیت و ارزشمند و ماندگار را انتخاب و تهیه میکردیم تا کتابخانه شما در خانه، مدرسه یا محل کار جانی بگیرد و چراغش روشن شود. البته الان بخش آبونمان ازتا مسئولیت این کار را به عهده دارد.
دوست دارید زنگ کتابخوانی به مدرسه شما هم بیاد؟
دوست دارید زنگ کتابخوانی به مدرسه شما هم بیاد؟
خاطراتی که در ماراتن ساخته شدند
آجر به آجر کتابخانه
برای کمک به راهاندازی مجدد و زیباسازی کتابخانهی مدرسهی حبیب ابن مظاهر یه روز تو آبان ماه ۱۴۰۱ دور هم جمع شدیم، هر کدوممون از هنرهامون رونمایی کردیم. هنرمندامون کاردستی ساختن و نقاشی کردن و کتابخونه رو رنگی و قشنگ کردن. بلدترهامون کتابها رو بررسی دستهبندی کردن. کنار هم و دستهجمعی کار کردیم و ناهار خوردیم و گفتیم و خندیدم و در آخر روز یه کتابخونهی نقلی و جذاب و رنگارنگ تحویل دادیم..
فاطمه محمدزاده | داوطلب ماراتن
خلاصهنویسی کتاب محبوبم
نیکتا خرامان | داوطلب ماراتن
طراحی کارگاه برای بچههای ماراتن
همکاری با ماراتن ازتا از اون تجربههای دلنشین و فراموش نشدنیه!
مدتها بود شبکههای اجتماعی ازتا و ماراتن رو دنبال میکردیم و جنس دغدغه و فعالیتهاشون توجهمون رو جلب کرده بود. بیشتر که با هم آشنا شدیم، تصمیم گرفتیم کارگاههایی برای کودکان طراحی کنیم که پر از کتاب و بازی و فعالیت باشه. همکاری و تعامل با آدمهایی که با قلبشون کار میکنن، انرژی خاصی همراه داره که به همهی کسانی که در رویداد شرکت میکنن منتقل میشه و مراحل کار رو از طراحی تا اجرا جذاب و لذتبخش میکنه.
حمیده باقرپور | داوطلب ماراتن
پرطرفدارترین کارگاههای ماراتن

تجربهی من از زنگ کتابخوانی
من دختری بودم كه توي مدرسه يا هر جای ديگه كه هركس نظر خودش رو میگفت، ترجيح میداد نظرش رو بيان نكنه اما این کلاس به من كمک كرد كه شجاع باشم و نظرم رو بگم و بتونم توی مكان يا جمعی كه هستم نظرم و عقيدهام رو به راحتی و بدون هيچ نگرانی بيان كنم و به راحتی صحبت كنم و يا حتی كنفرانس بدم. حالا فكر كنم من جزء شاگردهایی هستم كه يک لحظه هم نمیتونه سر کلاس کتابخوانی ساكت باشه. این كلاس به ما حقايق زندگی رو نشون داد، نشون داد كه ممكنه اتفاقهایی توی زندگی ما بيفته كه ما حتی فكرش رو هم نكنيم و به ما راههای جلوگيری و حل كردن اونها رو نشون داد. کلاس ماراتن یکی از كلاسهاييه كه ما ميتونيم حتی براي يک ساعت هم كه شده خود واقعيمون باشيم، بدون هيچ خجالت يا نگرانیای. این كلاس مثل آفتابی نورانی به تکتک ما گياهان كوچك اجازهی رشد و آزادی میده.
دیانا خرمی
از دبیرستان ضحی
تسهیلگران ماراتن چه تجربهای داشتند؟

سپیده مومنزاد
مدیر و تسهیلگر ماراتن
کتابخوانی با ساز فلوت
من سپیده هستم؛
عاشق آواز خواندن و سودوکوام. از چهار سال پیش شروع کردم که قصهی کتابها را با صداها و ساز فلوتم برای بچهها تعریف کنم. اما آنقدر در دنیال خیالانگیز و رویایی کتاب غرق شدم که حالا اینجا در ماراتن هستم تا بچهها دنیاهای جدید کتابها را کشف کنند و با شجاعت و شوق راه زندگیشان را پیش بگیرند.

شیرین خدیوی
تسهیلگر ماراتن
بچههای بازیگوش عاشق داستان
در پایه اول و دوم مدرسهای که من تسهیلگری میکنم چند کودککار بسیار بازیگوش حضور دارند. من معجزهی کتابخوانی را به چشم خودم بارها دیدم. دیدم دانشآموزی که علاقه به درس ندارد، چطور با دقت داستان میخواند. دیدم دانشآموزی که در روانخوانی ضعیف است، پایان سال چقدر پیشرفت کرده. شیطنتهای اول سال و تعاملهای پایانِ جلسه را دیدم.

مینا منتظرحقیقی
تسهیلگر ماراتن
برای همهی بچههای ایران
قبل از آشنایی با طرح ماراتن همین که با بچهها سر و کار داشتم برایم بسیار لذبتخش بود؛ اما کتاب خواندن با بچهها لذت تازهای نصیبم کرد.
زنگ کتابخوانی و تنوع کتابها امکان بینهایتی است تا با بچهها در مورد موضوعات مختلف صحبت کنیم، همدلی و مدارا راتمرین کنیم، تاریخ و جغرافیا را جور دیگری یاد بگیریم. جور دیگر و فرصت دیگری که شاید در زنگ درسهای رسمی آموزش و پرورش ایجاد نشود.و چرا همه بچههای ایران این فرصت را نداشته باشند؟!

گیسو مهری
تسهیلگر ماراتن
یک ماراتن بدون توقف
کتابهای کودک

به پیشنهاد سوزان، تسهیلگر ماراتن
کتابهای کودکان

نجات یک بادبادک
الیور جفرز

من هنری فنچ هستم
الکسیس دیکن

هیولای رنگها
آنا یناس
کتابهای نوجوان
به پیشنهاد مرجان، تسهیلگر ماراتن

کتابهای نوجوانان

داستان یک دوست خیالی
اوئن کالفر

خود دوستداشتنی من
فنی بریت

چهاردهمین ماهی قرمز
جنیفر ال هالم

اسرار درون آتش
هنینگ مانکل
برخی از همکاران ماراتن

نشر افق

طاقچه

پیاده

پخش چشمه
سوالات نسبتا متداول
هدف ایجاد شوق خواندن و عمیق شدن در کتاب است تا کتاب خواندن همانند نفس کشیدن جزیی از زندگی شود. در ماراتن ازتا، سعی میکنیم کتاب خواندن در مدارس را به روتین بچهها تبدیل کنیم.
مهمترین وظیفهی یک تسهیلگر همانطور که از اسمش پیداست، آسان کردن کتابخوانی برای افراد گروه است. تسهیلگر جلسات را طوری مدیریت میکند که همهی اعضا فرصت گفتگو، اظهار نظر و سوال پرسیدن در مورد کتاب خواندهشده را داشته باشند.
میتوانید صفحه و فعالیتهای ما را با مدیر مدرسه درمیان بگذارید و یک جلسه حضوری داشته باشیم تا بتوانیم درمورد ماراتن و اهداف و نتایج آن باهم صحبت کنیم.
تسهیلگران عزیز ماراتن میتوانند از بانک کتاب ماراتن برای کتاب خواندن با بچهها استفاده نمایند.
با گذراندن دورههای تسهیلگری مقدماتی و حداقل سه دوره پیشرفته میتوانید مهارتهای اولیه را کسب کنید.